Datajargon uitgelegd: datastrategie en data governance
Je kent natuurlijk de term ‘data’. En je hebt waarschijnlijk ook wel eens van de termen ‘strategie’ en ‘governance’ gehoord. Misschien heb je er zelfs wel een beeld bij. Maar komt dit beeld overeen met dat van anderen? En wat gebeurt er als we de termen met elkaar zouden combineren? Als we het over datastrategie en data governance zouden hebben? Zou de chaos dan niet compleet zijn? Nee dus. Sterker nog, het is heel verhelderend. In dit artikel vertellen we je meer over deze zeer belangrijke begrippen.
Datastrategie maakt doelen haalbaar
Elke organisatie heeft ambities, kiest doelen en bedenkt een plan om deze te realiseren. Je houdt hierbij rekening met factoren zoals de omgeving en de beschikbare middelen. Met deze bouwstenen bouw je een strategie. Logisch natuurlijk als je nu moet denken aan een organisatiestrategie: de richting die we als organisatie kiezen en hoe we daar willen komen.
Een strategie bevat concrete doelen. Bijvoorbeeld om meer fans naar evenementen te krijgen, meer jongens aan het sporten of juist meer meiden voor techniek willen interesseren. Wil je deze doelen bereiken, dan heb je inzicht nodig in de voorkeuren van je doelgroepen. Wie zijn ze en waar kun je ze vinden? En als je ze gevonden hebt, wat moet je dan zeggen? Wat motiveert jongens om te gaan sporten, of waarom ze er juist mee stoppen? Wat vinden meiden wel cool aan techniek? Daar heb je concrete informatie voor nodig: data. Maar welke data ga je gebruiken, hoe ga je het analyseren en op welke manier gaan je de resultaten toepassen? Je hebt bewuste keuzes te maken over wat je met data zou willen kunnen doen. Deze keuzes beschrijf je in je datastrategie. Je vertelt er ook bij hoe je - op een verantwoorde manier - met data zou willen omgaan - daarover zodadelijk meer.
Een datastrategie is dus een verlengstuk van de organisatiestrategie. Kortom, wil je je organisatiestrategie realiseren, dan loont het ook om professioneler met data om te gaan en datagedreven werken op een hoger niveau te brengen. Een datastrategie helpt hierbij.
Van wens naar strategie: wat wil je met data?
In een datastrategie staat de vraag centraal hoe je data zou willen inzetten. Wat je wilt kunnen doen met data stelt je ook voor andere keuzes. Bijvoorbeeld over de kwaliteit van de data, wat is goed genoeg? Waar halen we de data vandaan en hoe gaan we data opslaan en hoe vindt de uitwisseling van data plaats? Welke tools wil je inzetten om data te analyseren en inzichten te delen. Welke kennis en vaardigheden hebben we nodig om dat te kunnen doen en natuurlijk: wie mag er bij en wie niet? Kortom, voor een heldere datastrategie maak je veel keuzes die de ontwikkeling van een cultuur ondersteunen waarin iedereen met vertrouwen werkt met data.
Data governance - regels voor fair play
Sporters spelen om te winnen. Ze stellen en doelen en bepalen een strategie om die te bereiken. Maar niet alle middelen zijn geoorloofd. Je houdt je aan spelregels, regels zorgen voor vertrouwen. Hetzelfde geldt voor het gebruik van data binnen onze organisaties: ook hier gelden regels. Dit noemen we data governance en dat is cruciaal voor het werken met data.
Maar data governance gaat verder dan alleen het opstellen van spelregels. Het gaat ook over het organiseren van de rollen en verantwoordelijkheden, en over het inrichten van controles om te zorgen dat alle afspraken ook worden nageleefd. Heb je data governance goed voor elkaar, dan merk je dat een aantal dingen veel beter verlopen:
Eigenaarschap: Het is duidelijk wie verantwoordelijk is voor welke data, wie besluiten mag nemen en hoe daar toezicht op wordt gehouden. Vragen over data belanden niet in een grijs gebied, maar komen direct bij de juiste persoon terecht.
Technische toegankelijkheid: Mensen kunnen bij de data die ze nodig hebben — niet meer en niet minder. De systemen zijn logisch ingericht, veilig toegankelijk en frustraties over ‘niet bij de juiste data kunnen’ komen nauwelijks meer voor.
Privacy & security: Je weet zeker dat persoonsgegevens goed beschermd zijn, dat er zorgvuldig wordt omgegaan met gevoelige informatie en dat er beleid is voor het bewaren en verwijderen van data. Er is overzicht én controle.
Kennis, vaardigheden en bewustzijn: Medewerkers begrijpen waarom afspraken over data belangrijk zijn en handelen daar ook naar. Ze hebben voldoende kennis om met data te werken, weten wanneer ze moeten opletten en voelen zich verantwoordelijk.
Datakwaliteit: De data is betrouwbaar genoeg om er besluiten op te baseren. Iedereen weet wat er bedoeld wordt met begrippen als ‘lid’, ‘actief’ of ‘bezoek’, omdat definities en kwaliteitsnormen zijn afgesproken en toegepast.
Samenspel
Datastrategie en data governance horen dus bij elkaar. De datastrategie vertelt je hoe je wilt winnen en data governance geeft aan welke spelregels er gelden. Dankzij dit samenspel kun je spelen om te winnen zonder dat je het vertrouwen in het spel verspeelt.
Datajargon uitgelegd: onderdeel van een serie artikelen
Elk vakgebied kent zijn eigen jargon. Het vakgebied data is geen uitzondering. Dit artikel maakt deel uit van een serie waarin we termen uitleggen die je vaak tegenkomt of waar misverstanden over bestaan. We verhelderen termen zoals, datageletterd, datavolwassen, database, datawarehouse en datastrategie. Als je zelf vragen hebt over datagedreven werken, plan een moment in en stel ze gerust. We staan voor je klaar.
